Ethereum 2.0 Başlangıcı: Layer2 Büyüme Altyapısı Olabilir

Ethereum 2.0 Aşama 0 Beacon Zinciri 1 Aralık akşamı saat 20:00'de resmen Genesis bloğunu başlatarak Ethereum 2.0'ın ilerleyişinin resmi olarak başladığını gösterdi. Bu, Ethereum topluluğu için önemli bir kilometre taşıdır; Ethereum'un PoW'den PoS'ye geçişini hızlandırdığı ve büyük ölçeklenme vizyonunun bir adım daha ileri gittiği anlamına gelir.

Ancak, Ethereum 2.0'ın beklenen birkaç yıllık uygulama süresi, defalarca değiştirilen yol haritası ve tartışmalı geçiş maliyeti, bu büyük yükseltmenin hala birçok belirsizlikle karşı karşıya kalmasına neden oluyor. Bu arada, Ethereum topluluğunda Rollup, Plasma, Validium gibi birçok Layer2 çözümü ortaya çıktı ve bunlar ölçeklenebilirlik, uygulama süresi ve mühendislik zorluğu gibi konularda daha avantajlı olabilir.

En azından orta ve kısa vadede, Layer2 daha çekici bir ölçeklenme çözümü gibi görünüyor, hatta Ethereum'un gelecekteki evrimi için uzun vadeli bir seçenek haline gelebilir. Bu makalede Ethereum 2.0 bağlamında Layer2'nin gerekliliği ve değeri ile çeşitli Layer2 çözümlerinin avantajları, dezavantajları ve ekosistem durumu araştırılacaktır.

Layer2, Ethereum altyapısının uzun vadeli ortağı olabilir

Uzun zamandır, Layer2, kamu zincirinin olgunlaşma aşamasına geçiş çözümü olarak görülmekteydi ve ana zincir performansının yetersiz kaldığı durumlarda bir "ek" olarak kullanılmaktaydı. Ancak, Ethereum çekirdek geliştirme ekibi, Layer2 çözümü Rollup'un önceliğinin belirlenen parçalama planından daha yüksek olması gerektiğini son zamanlarda doğruladı. Vitalik, Phase 2'nin önemini vurgulamayı şimdilik bırakacaklarını, Phase 1'in Rollup kullanımı için veri parçalama gerçekleştirmeye odaklanacağını belirtti; işaret zinciri yürütme fonksiyonuna sahip olacak; Phase 0 sonrasında hafif istemci desteği, veri parçalama ve birleştirme gibi üç ana çalışmanın paralel olarak ilerleyeceğini ifade etti.

Bu, parçalama planının şu anda içinde bulunduğu garip durumu yansıtıyor - hayata geçirilmesi 2-3 yıl sürecek bir proje olarak, Ethereum ağına TPS'de en fazla 64 kat artış sağlayabilirken, mevcut Rollup çözümleri 100 kata kadar artış sağlayabiliyor. İki durumu karşılaştırdığımızda, Layer2'nin stratejik değeri tartışılmaz.

Vitalik, blok zinciri alanında Layer1'in basit tutulması ve bunun üzerine daha karmaşık Layer2 işlevlerinin inşa edilmesi gerektiğini düşünüyor. Kısa vadede, Ethereum'un Layer1 ve Layer2'yi paralel olarak geliştirmesi gerekiyor; uzun vadede ise Layer2'ye daha fazla odaklanması gerekiyor. Bu tasarım felsefesi, Ethereum'un Layer2 ile uzun vadeli bir şekilde var olabileceği ve sadece kısa vadeli bir yardımcı olarak kalmayacağı anlamına geliyor.

Şu anda Layer2 çözümlerini destekleyen birçok önemli uygulama bulunmaktadır; örneğin Uniswap ve Synthetix Optimistic Rollup'u, Tether Plasma tabanlı OMG Network'ü, Curve ZK Rollup'u desteklemektedir. Bu uygulamalar sadece Ethereum ekosisteminin bayrak taşıyıcıları değil, aynı zamanda gelecekteki karmaşık uygulamaların altyapısıdır; bunların tutumu, Layer2'nin Ethereum ekosistemindeki konumunu büyük ölçüde belirlemektedir.

Layer2 çözümlerinin her birinin avantajları var, Rollup en çok tercih edilen.

Şu anda Ethereum Layer2'de başlıca 6 farklı çözüm bulunmaktadır: durum kanalları, yan zincirler, Plasma, Validium, ZK Rollup ve Optimistic Rollup. Bunlar, barındırma, hesaplama, depolama, kanıt mekanizmaları gibi alanlarda farklılıklar göstermektedir. Ethereum tabanlı DApp projeleri için, Layer2 yapısı belirsizken, ihtiyaçlara göre uygun çözümü seçmek daha akıllıca olabilir ve hatta aynı senaryoda birden fazla çözüm kullanmak mümkün olabilir.

Günümüzdeki Ethereum topluluğu tartışmalarına göre, Rollup serisi çözümlerinin en fazla öne çıkma ve geniş destek alma potansiyeli var. Özellikle Optimistic Rollup, DeFi devlerinin ilgisini çekmesi nedeniyle daha fazla destek alabilir. Synthetix, Optimistic Rollup çözümünü benimseyeceğini açıkça belirtti, Uniswap da bu çözüm temelinde Unipig demo'sunu açtı, Chainlink'in de aynı şekilde benimsemesi bekleniyor.

Ancak, Layer2 çözümlerinin çeşitliliği yeni zorluklar da getirmektedir: DeFi'nin bileşenleri büyük ölçüde zayıflayabilir. Rollup örneğinde olduğu gibi, ZK ve Op gibi iki çözüm şu anda birbirleriyle uyumlu değildir, bu da likiditenin parçalanmasını daha da artırabilir. DeFi'nin genelinde, daha yüksek boyutlu entegrasyon Layer2'nin önemli bir hedefi olmalıdır.

Sonuç olarak, Ethereum 2.0'ın evrim yolu hala belirsizliklerle dolu, topluluk muhtemelen yol haritasını ayarlamaya devam edecektir. Ancak kesin olan bir şey var ki, Ethereum ekosistemi giderek büyüdükçe, temel değişim olasılığı giderek azalıyor; bu bağlamda, Layer2 muhtemelen Ethereum'un uzun vadeli ortağı ve altyapısı olacaktır.